Mieszkańcy Szczecina w bezpośredniej bliskości z dziką naturą: Kruki w środku miasta!

Pojawienie się ptaków, tradycyjnie zasiedlających obszary leśne i wiejskie, w obrębie miejskiej przestrzeni jest coraz bardziej widoczne. Dowodem na tę zmianę jest zaistnienie pewnego wydarzenia w Szczecinie, dnia 29 grudnia 2024 roku. W jednym z osiedli bloków mieszkalnych, położonych przy ulicy 1 Maja, ornitolodzy obrączkowali kruka, który podjął decyzję o zamieszkaniu w centrum miasta.

Patrzenie na ptaki w mieście nie jest rzeczą nieznaną. Miasta często leżą na trasach migrujących ptaków. Niemniej jednak, rezydowanie kruka w tak symbolicznym miejscu jak centrum Szczecina jest wydarzeniem unikalnym. To sygnalizuje, że natura coraz sprawniej adaptuje się do dynamicznie zmieniających się warunków życia.

„Istnieje kilka aspektów, które mogą wyjaśnić dlaczego kruki coraz chętniej pojawiają się w miastach” – mówi Marcin Sowa, ornitolog. „Jednym z tych aspektów jest dostęp do jedzenia. Kruki są ptakami wszystkożernymi, co oznacza, że ich dieta jest bardzo zróżnicowana oraz dostosowuje się do dostępności pokarmu w danym środowisku. Śmietniki, karmniki dla ptaków, czy resztki jedzenia pozostawione przez ludzi są atrakcyjnym źródłem pokarmu. Kruki są znane ze swojej inteligencji. Są zdolne do wykorzystania narzędzi, otwierania różnorodnych pojemników w poszukiwaniu jedzenia, a nawet planowania swoich działań.”

Brak naturalnych wrogów jest kolejnym czynnikiem. W mieście kruki są mniej narażone na ataki drapieżników, co powoduje, że czują się tutaj bardziej bezpiecznie. Ponadto starodrzewy miejskie, na przykład na cmentarzu centralnym w Szczecinie, stanowią idealne miejsce do budowy gniazd.

Kruki w mieście mogą budzić zarówno zainteresowanie jak i niepokój.

„Warto pamiętać, że kruki kojarzone były często z walkami, śmiercią i zniszczeniem ze względu na swoje zwyczaje żerowania na padlinie” – przypomina Maciej Sowa. „Kruki są również znane ze swojej inteligencji, zdolności adaptacyjnych i umiejętności rozwiązania problemów. W wielu kulturach są uważane za symbol mądrości i wiedzy.”

Kruki z jednej strony mogą stanowić urozmaicenie miejskiego krajobrazu oraz pomóc służbom utrzymania czystości w oczyszczaniu miasta z resztek jedzenia. Z drugiej strony, mogą powodować pewne problemy, takie jak niszczenie śmietników czy hałas.

„Aby uniknąć konfliktów z tymi ptakami, warto podjąć kilka prostych działań” – radzi Maciej Sowa. „Przede wszystkim należy unikać dokarmiania dzikich zwierząt, ponieważ może to prowadzić do zwiększenia ich populacji i uzależnienia od człowieka. Ponadto warto zabezpieczyć śmietniki, aby uniemożliwić ptakom dostęp do resztek jedzenia.”

Jak dodaje ornitolog ze Szczecina, obrączkowanie ptaków to metoda badawcza koordynowaną przez Stację Ornitologiczną Muzeum i Instytutu Zoologii PAN w Gdańsku w Polsce. Umożliwia ona zbieranie danych na temat migracji ptaków, ich długości życia, zwyczajów czy liczebności populacji.

„Dzięki temu możemy lepiej zrozumieć, jak ptaki przystosowują się do zmieniającego się środowiska” – mówi Maciej Sowa. „Zaobrączkowany kruk ze Szczecina będzie przez wiele lat obiektem obserwacji ornitologów. Dzięki temu dowiemy się więcej o zwyczajach tych ptaków w środowisku miejskim, a także o tym, jak zmienia się ich populacja. Zachęcamy mieszkańców Szczecina do pomocy w zbieraniu danych i zgłaszania obserwacji ptaków z obrączkami poprzez formularz na stronie Stacji Ornitologicznej (https://ring.stornit.gda.pl). Obserwacja i oznakowanie kruka w Szczecinie to wydarzenie, które pokazuje, że granice między światem dzikiej przyrody a światem ludzi zacierają się. Aby zapewnić harmonijne współistnienie ludzi i zwierząt, ważne jest, abyśmy podjęli działania, które pozwolą nam lepiej zrozumieć potrzeby zarówno jednych, jak i drugich.”