Muzyczne Odkrycia: 8. Międzynarodowe Dni Muzyki Żydowskiej w Szczecinie z okazji 150-lecia Nowej Synagogi

Szczecińska scena kulturalna szykuje się na wyjątkowe muzyczne święto. W nadchodzący weekend miasto nad Odrą po raz ósmy otworzy drzwi dla miłośników muzyki żydowskiej, prezentując dzieła kompozytorów, których nazwiska przez dziesięciolecia pozostawały w cieniu głównego nurtu klasycznej muzyki europejskiej. Tym razem festiwal nabiera szczególnego znaczenia – przypada bowiem w roku 150. rocznicy powstania Nowej Synagogi, która niegdyś dominowała przy obecnej ulicy Dworcowej.

Powrót do korzeni przy Zielonym Szańcu

Nowa Synagoga, wzniesiona w 1874 roku przy ówczesnej ulicy Zielony Szaniec, przez ponad sześć dekad była sercem żydowskiej społeczności Szczecina. W jej murach rozbrzmiały nie tylko modlitwy, ale także dźwięki muzyki, która dziś stanowi fundament festiwalowego repertuaru. Organizatorzy przygotowali specjalną wirtualną rekonstrukcję świątyni, dzięki której uczestnicy będą mogli zobaczyć, jak wyglądał ten monumentalny budynek przed jego zniszczeniem.

Muzyka, która kiedyś wypełniała przestrzeń synagogi, teraz powróci w nowej odsłonie. Festiwal stanowi most między przeszłością a teraźniejszością, pozwalając współczesnym słuchaczom doświadczyć bogactwa tradycji, która przez lata była zepchnięta na margines.

Odkrywanie zapomnianych mistrzów

Tegoroczna edycja skupia się na twórcach, którzy działali „między głosem a cieniem” – kompozytorach żydowskich, których dorobek dopiero w ostatnich dekadach zyskuje należne uznanie. Wśród prezentowanych artystów znajdziemy zarówno klasyków XIX wieku, jak i współczesnych kontynuatorów tradycji.

Szczególne miejsce w programie zajmuje Fanny Hensel, siostra słynnego Feliksa Mendelssohna. Ta utalentowana kompozytorka, żyjąca w latach 1805-1847, tworzyła muzykę pełną intymnych emocji i subtelnych nastrojów. Jej dzieła, długo pozostające w cieniu sławy brata, dziś odkrywane są na nowo jako perły romantycznej literatury muzycznej.

Od tradycji do nowoczesności

Festiwalowy repertuar obejmuje różnorodne style i epoki. Wolfgang Jacobi i Adolf Busch reprezentują pokolenie kompozytorów, których twórczość kształtowała się w burzliwych czasach pierwszej połowy XX wieku. Ich muzyka łączy klasyczną przejrzystość z dramatyzmem epoki, w której przyszło im żyć i tworzyć.

Zupełnie inny charakter ma twórczość Erwina Schulhoffa, który jako jeden z pierwszych europejskich kompozytorów włączył do swojej muzyki elementy jazzu. Jego kompozycje pulsują nowoczesnymi rytmami i pełne są ironicznej gry z konwencjami muzycznymi.

Współczesność reprezentują Detlef Bensmann i Robert Sherman, twórcy, którzy kontynuują żydowską tradycję muzyczną w XXI wieku, nadając jej świeży, oryginalny wyraz.

Instrumentalny teatr w Willi Lentza

Wszystkie koncerty odbędą się w kameralnej atmosferze Willi Lentza przy alei Wojska Polskiego 84. To historyczne miejsce, swoim charakterem doskonale komponujące się z duchem prezentowanej muzyki, stanie się sceną niezwykłych spotkań instrumentalnych.

Centralnym punktem festiwalu będą dialogi między skrzypcami, saksofonem i fortepianem. Te trzy instrumenty, każdy o odmiennej barwie i charakterze, utworzą muzyczną konwersację, w której żaden głos nie dominuje, a każdy wnosi własną, niepowtarzalną perspektywę. Słuchacze będą świadkami prawdziwego teatru dźwięków, gdzie każda nuta ma swoje znaczenie i miejsce w większej całości.